Film: Marta Florkowska i Paweł Szymański, Pracownia Garncarnia
Pracownia Garncarnia znajduje się w Kamionku Wielkim, 4,5 km od Sztynortu, a dawna pracownia rodu Sensfuss w nieistniejącej już miejscowości Amalienruh, dawna Puszcza Szczytnorcka, obecnie las pomiędzy Kietlicami a Sztynortem. Opowiadamy o sukcesji i tradycjach rzemieślniczych. Czy wiecie, że wokół Sztynortu wciąż znajdują się pokłady doskonałej gliny garncarskiej?
Z tych naturalnych zasobów korzystali kiedyś ceglarze, dlatego w okolicach Sztynortu znajdowały się polowe cegielnie. Ówcześni garncarze korzystali z gliny jako materiału do pracy. Stąd nazwa Kietlice (z niem. Kittlitz) wywodzi się ze staroniemieckiego określenia miejsca gdzie wydobywano glinę. Zapraszamy do obejrzenia krótkiej historii o garncarzach spod Sztynortu, dawniej i współcześnie.
Our pottery workshop “Pracownia Garncarnia” is located in Kamionki Wlk., 4,5km from Szytnort and near the old workshop of the Sensfuss family in the no longer existing village of Amalienruh, the old moors of Sztynort, nowadays the forests between Kietlice and Sztynort. Our film talks about the successes and traditions of the ancient craft. Did you know that around Sztynort there are still natural resources of excellent pottery clay?
These resources were once used by brick makers, and this is alwo why around Sztynort there were brick factories. The former potters used clay as their working material. This is where the name Kietlice (Kittlitz) comes from, it is the former German expression for a place, from which to extract clay. We invite to watch a short history of potters around Sztynort, in the past and in the present.
Część projektu PROCESY, Instytut Antropologii i Etnologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Projekt audiowizualny PROCESY jest pokazem krótkich filmów etnograficznych zrealizowanych przez studentki etnologii z Poznania. To dwa debiuty filmowe: ,,Kobieta i kogut” oraz ,,Ruch”. Prace ukazują świat przy zwróceniu uwagi na procesy, jakie w nim zachodzą. Nic nie jest dane same sobie, lecz uwikłane w sieci zależności z innymi elementami otaczającego nas świata. Gdy zwracamy na to większą uwagę, uwrażliwiamy się na te elementy i relacje między nimi.
This post is a part of the project PROCESY, submitted by students of the Institute for Anthropology and Ethnology at the Adam Mickiewicz University of Poznań. The audiovisual project PROCESY presents two short ethnographic films by Ula Małecka and Paulina Chmielecka, both students of Ethnology from Poznań. Two filmic debuts are “Kobieta i kogut” (“The woman and the rooster”) and “Ruch” (“Movement”). The works present the world by drawing particular attention to the processes which are emergent of it. Nothing exists on its own, everything is involved in a web of relationships with other elements of the surroundings. If we learn to become attentive to it, we gain sensitivity to the single elements and to their relationships between each other.
Część projektu PROCESY, Instytut Antropologii i Etnologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Projekt audiowizualny PROCESY jest pokazem krótkich filmów etnograficznych zrealizowanych przez studentki etnologii z Poznania. To dwa debiuty filmowe: ,,Kobieta i kogut” oraz ,,Ruch”. Prace ukazują świat przy zwróceniu uwagi na procesy, jakie w nim zachodzą. Nic nie jest dane same sobie, lecz uwikłane w sieci zależności z innymi elementami otaczającego nas świata. Gdy zwracamy na to większą uwagę, uwrażliwiamy się na te elementy i relacje między nimi.
This post is a part of the project PROCESY, submitted by students of the Institute for Anthropology and Ethnology at the Adam Mickiewicz University of Poznań. The audiovisual project PROCESY presents two short ethnographic films by Ula Małecka and Paulina Chmielecka, both students of Ethnology from Poznań. Two filmic debuts are “Kobieta i kogut” (“The woman and the rooster”) and “Ruch” (“Movement”). The works present the world by drawing particular attention to the processes which are emergent of it. Nothing exists on its own, everything is involved in a web of relationships with other elements of the surroundings. If we learn to become attentive to it, we gain sensitivity to the single elements and to their relationships between each other.
O Urszuli Małeckiej/ About Urszula Małecka
Jestem studentką etnologii w Instytucie Antropologii i Etnologii w Poznaniu. Wśród nurtów antropologicznych dopiero wydeptuję sobie ścieżkę, choć mocno zbacza ona w kierunkach antropologii zaangażowanej, środowiskowej i politycznej. Interesuje mnie redefiniowanie pojęć, które określają ludzkie zależności z naturą, których szukam podczas badań w eko-wioskach i w ruchach ekologicznych oraz pośród lokalnych protestów na tle środowiskowym. Lubię chodzić boso, przebywać z ludźmi, śpiewać, rozmawiać, tańczyć i działać na korzyść tego, co uważam za ważne.
I am a student of Ethnology at the Institute of Anthropology and Ethnology in Poznań. I am still searching for my path in anthropology, but I am driven towards engaged anthropology, ecological anthropology and political anthropology. I am fascinated by the possibility to redefine notions that describe human connections to nature, as I am searching for them during my research in eco villages and in eco-movements, as well as within local protests related to ecology. I like walking barefoot, spending time with people, singing, talking, dancing, and acting to the benefit of what I consider important.
Tekst, field recording: Ewa Tracz/ Montaż: Grzegorz Skowron
Słuchowisko powstało w kwietniu 2020r., w ramach zajęć z antropologii krytycznej i eksperymentalnej. W trakcie procesu twórczego inspirowałam się surrealizmem etnograficznym, zjawiskiem defamiliaryzacji oraz refleksyjności w antropologii. Postanowiłam odejść od sztywnej formy akademickiego „ obiektywnego” przedstawiania „faktów” i postawić się w sytuacji twórczyni. Nie zmieniłam słów zasłyszanych, zmieniłam część własnych przemyśleń i wymieszałam tak, że wszystkie dni zlały się w Jedno. Postanowiłam tym zabiegiem nadać także więcej surrealizmu, aby oddać emocje towarzyszące mi podczas dni kwarantanny, kiedy daty nie miały żadnego znaczenia.
Pisząc tekst słuchowiska zainspirowałam się postacią Wiktora Szkłowskiego i jego techniką zwaną „ostranenie”, co można tłumaczyć, jako defamiliaryzację, uniezwyklenie, udziwnienie rzeczy znanych. Myślę, że w efekcie końcowym uzyskałam odwrócony proces defamiliaryzacji. Z czegoś dziwnego, niecodziennego udało mi się stworzyć formę mi znaną, czyli postawić się w postaci obserwatorki, bardziej poddającej to co widzi i czuje refleksji niż ocenie. Skłoniło mnie to także do refleksji nad tym ile tak naprawdę obserwuję siebie, myśląc że obserwuję innych. Zamiast stresować się sytuacją (nie zawsze się udawało), sama dla siebie stałam się też „ terenem”, co pozwoliło mi zdystansować się wobec tego co odczuwałam.
Pandemic Updates
Text, field recording: Ewa Tracz/ Editing: Grzegorz Skowron
The radio drama was created in April 2020, as a part of classes in critical and experimental anthropology. During the creative process, I was inspired by ethnographic surrealism, the phenomenon of defamiliarization and reflectiveness in anthropology. I decided to depart from the rigid form of academic ‘objective’ presentation of ‘facts’ and put myself in the shoes of an artist. I didn’t change the words I heard, I changed some of my thoughts and mixed it up so that all the days became One. I decided to make this procedure more surreal, to reflect the emotions accompanying me during the days of quarantine when the dates were of no importance.
While writing the text of the radio drama, I was inspired by the figure of Wiktor Szkłowski and his technique called ‘ostranenie’, which can be translated as defamiliarization, making something extraordinary, turning known things into strange. I think the result was a reversed defamiliarization process. From something strange, unusual, I managed to create a form that is familiar to me and put myself in the form of an observer, subjecting what she sees and feels to reflection rather than evaluation. It also made me reflect on how much I observe myself, thinking that I am watching others. Instead of being stressed by the pandemic situation (it didn’t always work out), I also became a ‘fieldwork’ for myself, which allowed me to distance myself from what I felt.
Autorzy: opracowanie plastyczne Bartosz Świątecki, redakcja i wybór materiału: Ryszard Michalski. Wtsrawa powstała w ramach projektu “OGNIWA” prowadzonego przez Stowarzyszenie “Tratwa” i Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w okolicach Ełku w latach 2007-2010. Projekt finansowany był przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, CEE Trust for Eastern Europe, Województwo warmińsko-Mazurskie oraz Miasto Ełk i Powiat Ełcki oraz Gminę Stare Juchy.
Krajobraz, podobnie jak architektura i układ urbanistyczny, podlega wpływom kulturowym. Sposób, w jaki oddziela się od siebie pola uprawne i pastwiska, dobór drzew, jakie rosną wokół pól czy jakie tworzą aleje, ścieżki prowadzące przez łąki i lasy, forma grodzenia działek – tutaj stykają się przyroda i działanie człowieka. Czytać dalej…
Przyroda trwa – niezależnie od tego, w granicach jakiego państwa się formalnie znajduje.
W dziejach ludzkości i państwowości nacjonalizm jako idea jest bardzo młodym zjawiskiem. Pojawił się w czasach uprzemysłowienia i spowodowanej nim zwiększonej mobilności człowieka. Wraz z popularyzacją maszyny parowej i rozbudową sieci kolejowej człowiek zaczął pokonywać coraz większe dystanse w coraz krótszym czasie. To wpłynęło na jego poczucie przynależności. Osoby podróżujące inaczej niż pieszo lub w zaprzęgu konnym zaczęły identyfikować się z większym obszarem geograficznym, niż tylko ze swoją małą ojczyzną (po niemiecku: Heimat).
Dzisiaj, w dobie globalizacji, równolegle dają się zaobserwować przeciwstawne kierunki – odradzające się nacjonalizmy, podróże dookoła świata jako sposób na samopoznanie czy też autopromocję w mediach społecznościowych, życie w duchu slow i flight shaming, w końcu – Europa regionów i wspieranie działań lokalnych, subsydiarnych, także transgranicznych.
Idea i polityka Unii Europejskiej umożliwiają identyfikację z regionem ponad podziałami na granice państw, co w pewnym sensie jest powrotem do przeszłości – do czasów sprzed powstania koncepcji narodu i jego przynależności do konkretnego państwa. Dzisiaj to znów Heimat staje się ostoją przynależności tożsamościowej.
W swoich pejzażach mazurskich pragnę zwrócić uwagę na to, co leży pod pierwszą powierzchnią poznawczą. Ja także sięgam do przeszłości pokazując swoje rodzinne strony pozornie poza kontekstem ludzkim – zdjęcia nie przedstawiają ludzi, lecz krajobrazy i motywy architektoniczne. Pominięcie aspektu ludzkiego jest jednak złudne, ponieważ zarówno architektura, jak i ukształtowanie krajobrazu są dziełami kultury, a więc zostały ukształtowane przez człowieka. Obszary wiejskie Warmii i Mazur w dużym stopniu nawiązują do ich pruskiej przeszłości, czy też wręcz – są jej obrazem. Fotografując Mazury w taki sposób podkreślam ponadczasowy charakter tego regionu. Motywy zdjęć są jakby wyjęte z kontekstu geopolitycznego i trudno przypisać je do konkretnego okresu historycznego, ponieważ przedstawione przez mnie pastwiska, lasy i jeziora, a nawet budynki mogły istnieć w tej postaci także 100 lat temu.
To nasza wspólna platforma kulturowa. Dzisiaj tereny te zamieszkane są przez obywatelki i obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, 100 lat temu mieszkali tu Prusacy i Prusaczki. To przedziwna sytuacja – sceneria i kulisy pozostały te same, lecz wymieniono aktorki i aktorów.
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej umożliwia osobom urodzonym na tych terenach nie tylko swobodne poruszanie się po miejscach swojego dzieciństwa, lecz nawet powrót do nich i zamieszkanie tu. Na Warmii i Mazurach idea Europy regionów zyskuje zupełnie nowy wymiar, wszakże jest to region skądinąd polsko-niemiecki, lecz terytorialnie w ogóle niegraniczący z RFN.
Spacerując z aparatem przez łąki i lasy Warmii i Mazur dostrzegam, jak bardzo nasze zmysły nasiąkają wpływami kulturowymi wcześniejszych mieszkańców regionu. Nie zdając sobie sprawy z tego faktu, osoby wychowane tu po wojnie równolegle chłoną kulturę swoich rodzin, jak i ludzi, którzy setki lat temu zakładali te miasta, wsie i osady, a którzy formalnie reprezentują inny obszar kulturowy. Te wpływy przenikają się i tworzą nową jakość, która jest ściśle związana z regionem, a nie z narodowością czy też przynależnością państwową.
W swoich pracach wydobywam na powierzchnię coś, co wydaje nam się zwykłe, naturalne, niegodne uwagi, a co jednak wpływa na nasze poczucie domu/heimatui co osoby wypędzone z terenów byłych Prus Wschodnich często wymieniają jako obiekt tęsknoty i nostalgii. To nasza wspólna płaszczyzna – w tych krajobrazach wychowywały się dzieci niemieckie 100 lat temu, a teraz bawią się tu i dorastają dzieci polskie. Ich zmysły dzielą te doświadczenia.
Mniejszość narodowa, która nadal żyje na trenach Warmii i Mazur, zasymilowała się i stała się niewidzialna. Podobnie sprawy mają się w Niemczech – w odwrotnej konfiguracji, gdzie za sprawą książki Emilii Smechowski mówi się o niewidzialnych imigrantach-prymusach – Polkach i Polakach, którzy tak dobrze zasymilowali się z kulturą niemiecką, że nie są postrzegani jako obcokrajowcy.
Ja także byłam taką niewidzialną imigrantką-prymuską. W 1990 roku wraz z rodzicami wyemigrowałam do RFN, gdzie ukończyłam szkołę i studia. Określenie poniemieckie w kontekście przyrody moich rodzinnych stron ma dla mnie także wymiar osobisty. Moje życie w rodzinnym Idzbarku po powrocie z emigracji jest właśnie poniemieckie, a do czystej polskości (czym ona by nie była) nie mam już dostępu. Moja osobowość, mój sposób patrzenia na świat, w tym także na przyrodę moich rodzinnych stron, moje poglądy, moja znajomość dwóch języków na poziomie języka ojczystego – to amalgamat doświadczeń polsko-niemieckich.
Co tutaj jest poniemieckie, a co odzyskane? Odpowiedzi szukam za pomocą obiektywu.
Image credit: Maciej Maziuk
Image credit: Maciej Maziuk
Photoausstellung von Olga Żmijewska: „Post-Deutsch/ Wiedergewonnen”
Landschaft, ähnlich wie Architektur und Raumgestaltung, unterliegt kulturellem Wandel. Die Art und Weise, wie Felder und Weiden voneinander getrennt werden, die Auswahl der Bäume, welche um Felder herum wachsen oder Alleen formen, Wege durch Wiesen und Wälder, die Art Grundstücke einzuzäunen – hier berühren sich Natur und menschliches Tun.
Natur dauert an – unabhängig davon, in welchen Staatsgrenzen sie sich formell befindet.
In der menschlichen Geschichte und auch jener der Staatlichkeit ist Nationalismus als Idee eine Erscheinung jüngeren Datums. Er entstand in Zeiten der Industrialisierung und durch die damit verbundene Verstärkung der menschlichen Mobilität. Mit der Erfindung der Dampfmaschine und dem Ausbau des Schienennetzes begann der Mensch immer größere Distanzen in immer kürzerer Zeit zurückzulegen. Das beeinflusste sein Gefühl der Zugehörigkeit. Reisende, die sich anders bewegten als zu Fuß oder mithilfe des Pferdes begannen sich mit einem größeren geographischen Raum zu identifizieren als nur mit ihrer näheren, direkten Heimat.
Heute im Zeitalter der Globalisierung lassen sich gleichzeitig gegensätzliche Richtungen beobachten – die Renaissance der Nationalismen, Weltreisen als Selbstfindung oder Selbstbewerbung auf den sozialen Medien, Leben im Geist der Langsamkeit und Flugscham und zuletzt – Europa der Regionen und die Unterstützung von lokalen Initiativen, subsidiär und auch grenzüberschreitend.
Die Idee und Politik der Europäischen Union erlaubt die Identifikation mit der Region über die Grenzen der Staaten hinaus, was in gewissem Sinne eine Rückkehr in die Vergangenheit darstellt – in die Zeit vor der Entwicklung der nationalen Idee und deren Bindung an konkrete Staaten. Heute wird Heimat wieder zur Stütze Identität stiftender Zugehörigkeit.
In meinen masurischen Landschaften möchte ich darauf aufmerksam machen, was unter der ersten Erkenntnisoberfläche liegt. Ich greife auch nach der Vergangenheit und zeige meine Heimatregion scheinbar außerhalb des menschlichen Kontextes – die Bilder zeigen nicht Menschen sondern Landschaften und architektonische Motive. Die Auslassung des menschlichen Aspektes ist jedoch irreführend, denn sowohl die Architektur wie auch die Gestaltung der Landschaft sind kulturelle Werke, und somit erschaffen durch den Menschen. Die ländlichen Gebiete Ermlands und Masurens sind zu hohem Grad mit ihrer preußischen Vergangenheit verbunden – sie sind deren Abbild. Indem ich Masuren auf diese Weise fotografiere unterstreiche ich den zeitlosen Charakter der Region. Die Motive der Bilder sind wie aus dem konkreten politischen Kontext herausgeschnitten, denn die von mir präsentierten Weiden, Wälder und Seen und selbst die Gebäude könnten in dieser Form auch vor einhundert Jahren so existieren.
Dies ist unsere gemeinsame kulturelle Plattform. Heute werden diese Gebiete von Bürgerinnen und Bürgern der Republik Polen bewohnt, vor einhundert Jahren lebten hier Preußen und Preußinnen. Dies ist eine höchst seltsame Situation – das Bühnenbild und die Kulisse sind die gleichen geblieben, nur die Schauspielerinnen und Schauspieler wurden ausgewechselt.
Die Mitgliedschaft Polens in der Europäischen Union ermöglicht Personen, die aus diesen Gebieten kommen nicht nur die uneingeschränkte Bewegung zu den Orten ihrer Kindheit, sondern auch die Rückkehr dorthin und die Ansiedlung. In Ermland und Masuren erhält die Idee vom Europa der Regionen eine völlig neue Bedeutung, zugleich ist es eine irgendwie auch deutsch-polnische Region, aber ohne jegliche Grenzen mit der Bundesrepublik.
Wenn ich mit der Kamera durch Wiesen und Wälder in Masuren streife nehme ich wahr, wie sehr unsere Sinne die kulturellen Eindrücke früherer Bewohner:innen der Region aufsaugen. Personen, die hier nach dem Krieg aufwuchsen, nehmen gleichzeitig, und ohne dies zu bemerken, die Kultur ihrer Familien auf, wie auch die derjenigen, die vor hunderten von Jahren diese Städte, Dörfer und Siedlungen schufen und die formal einen anderen kulturellen Raum vertreten. Diese Einflüsse vermischen sich und erschaffen etwas Neues, das eng mit der Region verbunden ist und nicht mit Nationalität oder staatlicher Zugehörigkeit.
In meinen Arbeiten bringe ich etwas ans Licht, das uns gewöhnlich, natürlich, nicht erwähnenswert erscheint, aber das sich dennoch auf unser Gefühl von Heimat/ dom auswirkt und das Menschen, die aus dem ehemaligen Ostpreußen vertrieben wurden, als Objekt der Sehnsucht und der Nostalgie nennen. Das ist die Ebene, die wir teilen – in diesen Landschaften wurden vor einhundert Jahren deutsche Kinder groß und jetzt spielen und wachsen hier polnische Kinder auf. Ihre Sinne teilen diese Erfahrungen.
Die nationale Minderheit, die immer noch in Ermland und Masuren lebt, hat sich angepasst und wurde unsichtbar. Etwas Ähnliches ist auch in Deutschland geschehen – in umgekehrter Konfiguration, wo wir nach dem Buch von Emilia Smechowski unsichtbare „Strebermigrant:innen“ vorfinden, Polinnen und Polen, die sich so gut in die deutsche Kultur eingepasst haben, dass sie nicht als Ausländer:innen wahrgenommen werden.
Ich war auch eine solche unsichtbare „Strebermigrantin“. Im Jahr 1990 emigrierte ich mit meinen Eltern in die BRD, wo ich die Schule und das Studium abschloss. Die Bezeichnung poniemieckie (post-deutsch) im Kontext meiner Familiengeschichte hat daher für mich auch eine persönliche Bedeutungsebene. Mein Leben in Idzbark, dem Dorf meiner Familie, nach der Emigration ist nämlich gerade für mich post-deutsch, und zum reinen Polentum (was auch immer das heißt) habe ich keinen Zugang. Mein Charakter, meine Art auf die Welt zu schauen, dazu gehört auch die Natur meiner familiären Heimat, meine Ansichten, meine Kenntnis zweier Sprachen auf muttersprachlichem Niveau – ist ein Amalgam deutsch-polnischer Erfahrungen.
Was ist hier post-deutsch und was ist wiedergewonnen? Antworten darauf suche ich mithilfe des Objektivs.
W 1990 roku wraz z rodzicami stałam się częścią wielkiej fali imigracyjnej, jaka napłynęła do świeżo zjednoczonej Republiki Federalnej Niemiec.
Pierwsze sześć tygodni w nieznanym kraju spędziliśmy w sali gimnastycznej zespołu szkół ponadpodstawowych imienia Marii Montessori w miasteczku Meerbusch-Büderich w Nadrenii Północnej – Westfalii. Mieszkańcy Meerbusch okazali się niezwykle uprzejmi i skorzy do pomocy.
Już jako dorosła kobieta dowiedziałam się jednak, że wykorzenienie z rodzinnych stron zawsze stanowi traumę dla dziecka – niezależnie od tego, jak życzliwie zostanie przyjęte w nowym miejscu. Być może dlatego potrzebowałam aż szesnastu lat, aby poczuć gotowość na spacer ku przeszłości – pomiędzy salą gimnastyczną, naszym późniejszym mieszkaniem, a moim dawnym liceum.
Dziś, jako fundatorka i prezeska Fundacji Sztuka Wolności z siedzibą w mojej rodzinnej wsi Idzbark na Mazurach, dzielę się wiedzą i doświadczeniem byłego dziecka imigrantów. Imigracja nie jest ślepą uliczką. Gdy obie strony pozostają otwarte na wzajemne poznanie się, możliwy staje się rozwój zarówno dla społeczeństwa goszczącego, jak i dla osób przybywających do nowego, nieznanego kraju. Tak właśnie odbywa się wzrost.
Ausstellungsteil: Sei mein Gast/ Be my guest
Im Jahr 1990 kamen meine Eltern und ich in einer großen Einwanderungswelle nach Deutschland. Unsere ersten sechs Wochen verbrachten wir in der Turnhalle einer Gesamtschule im nordrhein-westfälischen Meerbusch-Büderich, um später für anderthalb Jahre in einen Wohncontainer zu ziehen. Die Bevölkerung in Meerbusch war sehr zuvorkommend und hilfsbereit. Erst als Erwachsene erfuhr ich, dass das Verlassen der Heimat für ein Kind immer ein Trauma darstellt – ungeachtet dessen, wie freundlich man am neuen Ort aufgenommen wird. Sechzehn Jahre nachdem ich als Schulabgängerin Meerbusch verlassen hatte, war ich endlich innerlich bereit, einen langen Spaziergang zwischen der Turnhalle, unserer späteren Wohnung und meinem einstigen Gymnasium zu machen. Als Stifterin und Vorsitzende der Stiftung „Kunst der Freiheit“ in meinem polnischen Heimatdorf teile ich mein Wissen und meine Erfahrungen, die ich als Einwandererkind im Deutschland der 90er gesammelt habe. Einwanderung ist keine Einbahnstraße. Wenn beide Seiten sich mit Offenheit gegenüber treten, können beide lernen und wachsen, um etwas Neues zu erschaffen. Nur so ist Fortschritt möglich.
Przedstawiamy Wam dzisiaj grupę młodych ludzi, którzy dołączyli do STN:ORTu ze swoim projektem, a mianowicie… Studenckie Koło Naukowe Etnologów z Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej w Poznaniu. Młodzi antropolodzy wykorzystują przestrzeń daną im przez koło organizując konferencje naukowe i popularyzując swoją dziedzinę nauki w innych kręgach życia społecznego, a także wdrażając w życie różne szalone pomysły. SKNE uprawia społeczny ogród przy wydziale, wydaje swoje czasopismo Etnologika, rozmawia o antropologii na cyklu EtnoWiaraGada, a dzisiaj – w ramach STN:ORTowego okna – powołuje audiowizualny projekt PROCESY! Jeszcze w tym tygodniu zobaczycie owoce audiowizualnej pracy z antropologią. Bądźcie z nami w sobotę o 19:00 i niedziele o 19:00 na www.facebook.com/stnortfest/ 🙂
We present to you today a group of young people who joined STN:ORT with their project, Studenckie Koło Naukowe Etnologów from the Institute of Ethnology and Cultural Anthropology in Poznań. Young anthropologists use the space given to them by the club by organizing scientific conferences and popularizing their field of science in other circles of social life, as well as implementing various crazy ideas. SKNE cultivates a community garden at the faculty, publishes its journal Etnologika, talks about anthropology in the series EtnoWiaraGada, and today – as part of the STN:ORT window – creates an audiovisual project PROCESSES! Later this week you will see the fruits of audiovisual work with anthropology. Be with us on Saturday at 19:00 and Sunday at 19:00 on www.facebook.com/stnortfest 🙂
Zuzanna Janin, rzeźbiarka, autorka instalacji, działań performatywnych, fotografii i wideo. Centralnymi tematami jej sztuki jest pamięć, czas, przemijanie, opresje kulturowe, wykluczenie, badanie granic sztuki. Artystka używa siebie jako narzędzia i “oka” – w jej sztuce rolę obserwatorki i narratorki przejmuje wykluczona z kultury postać kobiety i dziewczyny. W 1975 roku zagrała w serialu dla młodzieży, Szaleństwo Majki Skowron (reż. Stanisław Jędryka), tytułową postać: Majkę. Brała udział w wielu wystawach w kraju i za granicą, m.in. w Biennale w Istambule, Biennale w Sydney i w 54 Biennale Sztuki w Wenecji.
Piotr Korduba, historyk sztuki, dyrektor Instytutu Historii Sztuki UAM. Zajmuje się architekturą mieszkalną, historią rzemiosła artystycznego i wzornictwa, a także niemiecko-polskimi relacjami historycznymi i kulturowymi.
A Coversation About Art, Mazuria, And the Movie “Szaleństwo Majki Skowron” ….
with Zuzanna Janin and Piotr Korduba
Film credit: Jakub Maiński
Zuzanna Janin, sculptor, author of installations, performative actions, photography and video art. The central themes of her work are memory, time, transience, cultural oppression, exclusion, and the study of the boundaries of art. The artist uses herself as a tool and “eye” – in her art the role of an observer and narrator is taken over by the figure of a woman and a girl excluded from culture. In 1975, she starred in a series for younger audiences, Szaleństwo Majki Skowron (directed by . Stanisław Jędryka) (“Majka Skowron’s Madness”), the title character: Majka. She participated in many exhibitions in Poland and abroad, incl. at the Istanbul Biennale, the Sydney Biennale and the 54th Venice Biennale.
Piotr Korduba, art historian, director of the Institute of Art History at AMU. He specializes in residential architecture, the history of artistic craftsmanship and design, as well as German-Polish historical and cultural relations.
In this video the viewer becomes part of a Masurian coach journey with German-speaking tourists. The stretch from the video leads us through the village of Sztynort which we view from a coach window.
Landscape is multi-sensory. We see, hear, sense our environment. The bus is cool and we are moving smoothly over the new concrete surface of the roads. Light and shadow are taking turns. As we are moving together through space on a coach, landscape moves like a film. We are sketching a path, a narrative through space. The tour guide and the coach driver are the first curators of this mobile art installation of views and movements. Layers of the landscape include an audiobook of Masurian stories and occasional explanations via the microphone.
On the backseats, a passenger is checking his paper map to track our journey. Another one has fallen asleep on the shoulder of his wife. We are creating a landscape shared and yet private to everyone, seen from one moving coach, but from everyone’s own window to the world.
Language weaves meaning into the environment. In each language one can say all sorts of things about places in the world. Yet, there is always a history, an atmosphere of speaking about particular places in a given language. Masuria in German sounds so familiar, so homely. For some, but not for others. But the coach can also be a comfortable space to slowly familiarise oneself with other stories, from other languages, from other experiences with the area.
The video is part of a year of ethnographic fieldwork in Masuria from 2010 and 2011, which I conducted as part of my doctoral field work in the area. As part of it, I was searching for the different ways people are making sense of space and of each other there – touristically and locally.
About
Hannah Wadle finished her PhD about Tourism Cultures and Social Change in the Masurian Lake District at the University of Manchester. She is Assistant Professor at the Institute of Anthropology and Ethnology, Adam-Mickiewicz-University of Poznań. She is also the founder of Stn:ort Pałac Festival.
In times of corona the relationship between me and my windows changed…
„Good Night“ was born in the beginning of the isolation, when the mysterious virus started to invade the world piece by piece. That’s why it also has something fascinating or even aesthetic. I was impressed how something that tiny can seem so huge and cause such a big chaos worldwide. By the way also in my personal life as an artist. The new neighbour scared me, and I was wondering how we can cohabit. Trying to cover it and close the curtains, hoping that the next day it will be gone. Seemed like a real human reaction of protecting oneself.
Watching it with the eyes of today, makes me think of the analogies to worldwide troubles in the pandemic. Seems like the virus was revealing a lot of problems that were already there but had so far been covered. I also had to understand that closing the curtains or covering is not helpful for solving problems. In that way the virus taught me a lot. The relation I had with my windows changed and I’m glad about that.
About the artist
Nuna Frei ( Nuna Quechua: soul, spirit. Frei German: free) is a visual artist with a previous career as a product designer. After traveling through South America and painting murals in the Peruvian amazon area, she got inspired by their culture and visions. Her artist career was initiated and led her to mural and artwork exhibitions in the city of Nuremberg where she lives now. Her artworks are modern figurative paintings like portraits or hand painted illustrations, characterized by vibrant colours and intense expressions.
